Γράφει ο Πέτρος Κωνσταντάς, εθελοντής της αέλια (27/3/2015)
Τι δεξιότητες και προσόντα θα ζητά η αγορά εργασίας στο προσεχές μέλλον?
Πόσο προσαρμοσμένο είναι το ελληνικό ανθρωπινό δυναμικό για να ανταποκριθεί στις επερχόμενες αλλαγές και ποια μπορεί να είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος?
Όλα αυτά τα θέματα τέθηκαν επί τάπητος από διακεκριμένους και αξιόλογους επιχειρηματίες και εκπαιδευτικούς της ελληνικής και γαλλικής σκηνής, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζητητή στρογγυλής τραπέζης με θέμα “Tα επαγγέλματα του μέλλοντος”.
Ανερχόμενοι τομείς, όπως η πράσινη οικονομία και η πράσινη αρχιτεκτονική, τα χρηματιστήρια ενέργειας, η δημιουργία εφαρμογών, η υγιεινή διατροφή, αλλάζουν συνεχώς το σκηνικό στον επιχειρηματικό κόσμο.
Όπως αναφέρει ο Eric Tourret, συνεταίρος της εταιρίας Ernst and Young, ενώ πριν από μια δεκαετία η επιτυχία των επιχειρήσεων καθορίζοταν από τον βαθμό στον οποίο επιτυγχάνοταν ο έλεγχος των πρώτων υλών και των εργαλείων παραγωγής και διανομής, σήμερα καθορίζεται από την συνεχή και έγκαιρη πρόβλεψη των καταναλωτικών αναγκών. Οι ανάγκες των καταναλωτών παραμένουν αναλλοίωτες με το πέρασμα του χρόνου, σύμφωνα πάντα με την δομή της εκάστοτε κοινωνίας στο πέρασμα των χρόνων, αλλά ωστόσο αυτό που αλλάζει είναι τα εργαλεία μέτρησης τους.
Μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσαν και οι δηλώσεις του Frank Marque, Οικονομικού διευθυντή της Axa Insurance, σχετικά με το ότι στον χώρο των ασφαλίσεων δεν ασχολούνται ως επί το πλείστον άνθρωποι του οικονομικού κλάδου, αλλά υπάρχει και μεγάλο εύρος αλλά και ανάγκη για ανθρώπους με δεξιότητες και γνώσεις μαθηματικών, πληροφορικής, νομικών, ακόμα και φιλοσοφίας! Ανάγκη για ανθρώπους που καινοτομούν και είναι ικανοί να ξεφύγουν από τα στενά πλαίσια του κλάδου με ισχυρές ικανότητες προσαρμογής. Ο Frank Marque χαρακτηρίζοντας τον κλάδο ως λιγότερο ελκυστικό σε σχέση με άλλους κλάδους της οικονομίας, σχολίασε πως οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν αλλάξει ριζικά τα δεδομένα στον χώρο, καθώς πλέον υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες σε τομείς όπως η αξιολόγηση κινδύνου και η αποτίμηση ρίσκου μέσω εφαρμογών smartphone και η ανάλυση του τεράστιου όγκου των δεδομένων “Big Data” προς όφελος των καταναλωτικών αναγκών. Ανέφερε χαρακτηριστικά μάλιστα πως πλέον δεν θεωρούν κύριους ανταγωνιστές τους, άλλες ασφαλιστικές εταιρίες, αλλά εταιρείες όπως το Facebook!
Στην ίδια γραμμή ο Ευρηπίδης Τζήκος, Γενικός διευθυντής του Novotel Athens αλλά και ο Μάρκος Γιαλούρης, Γενικός διευθυντής της Pierre Fabre Hellas επισήμαναν πόσο πολύ έχουν επηρεάσει οι τεχνολογικές εξελίξεις του χώρους του τουρισμού και της φαρμακευτικής βιομηχανίας με έννοιες όπως e-commerce και revenue management να αποτελούν πλέον καθημερινότητα. Ανέφεραν επίσης ότι ο ρόλος και οι δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχή πορεία σε αυτούς τους τομείς αλλάζουν συνεχώς. Για παράδειγμα ο ρόλος του φαρμακοποιού τείνει να επεκταθεί σε πολύπλευρες διαστάσεις, όπως εκείνης της συμβουλευτικής για εναλλακτικές θεραπείες, της επιδείξεις και χρήσης νέων τεχνολογιών για την εξυπηρέτηση των πελατών και πολλά άλλα.
Το πιο σημαντικό όμως σύμφωνα με τους ομιλητές, δεν είναι ποια ακριβώς θα είναι τα επαγγέλματα που θα έχουν την μεγαλύτερη ζήτηση σε 5 ή 10 χρόνια, αλλά ποιες είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχει κανείς για να ανταποκριθεί σε αυτά και να προοδεύσει στο αντικείμενο που θέλει να ασχοληθεί.
Ο Νίκος Βέττας, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, εξηγώντας, γιατί υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ των δεξιοτήτων που ζητούν σήμερα οι επιχειρήσεις και των δεξιοτήτων που αποκτά κανείς στην ακαδημαϊκή του εκπαίδευση, τόνισε ότι ο τρόπος σκέψης ο οποίος διαμορφώνεται από το νηπιαγωγείο κιόλας δεν έχει λάβει της δέουσας προσοχής από την ελληνική εκπαίδευση. Ισχυρίστηκε μάλιστα ότι η μεγάλη εξειδίκευση των πανεπιστημίων αποτελεί μια λαθεμένη πρακτική και δεν ανταποκρίνεται στις δεξιότητες που απαιτούν τα επαγγέλματα του μέλλοντος, καθώς δεν δίνουν αρκετό βάρος στην ανάπτυξη του σύγχρονου επιχειρηματικού και ανταγωνιστικού τρόπου σκέψης.
Συνεχίζοντας την συζήτηση, η Gabrielle Limousin, Σύμβουλος της Korn Ferry, έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι εταιρείες επιζητούν ολοένα και περισσότερο ανθρώπους με δυνατότητα προσαρμογής σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον, με γνώση ξένων γλώσσες και την «ανοιχτότητα» σε διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες..Στη συνέχεια, ο Δημήτρης Γ. Βασιλάκος, Επικεφαλής Διευθύνσεως Ελληνικής Ναυτιλίας και Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων αποφοίτων της HEC, εξηγώντας πως από τις σπουδές του σαν μηχανολόγος μηχανικός βρέθηκε στον χρηματοοικονομικό τομέα, ανέφερε χαρακτηριστικά πώς η μόνη σταθερά στην αγορά εργασίαςείναι η αλλαγή και ότι ο πολύμορφος τρόπος σκέψης καθώς και η ικανότητα να επικοινωνείς και να συνεργάζεσαι με ανθρώπους με διαφορετική νοοτροπία και γνωστικό αντικείμενο. Τα παραπάνω αποτελούν στοιχείο κλειδί για μια επιτυχημένη καριέρα.
Στο ίδιο κλίμα ο Δημήτρης Κολαίτης, Γενικός Διευθυντής του Cedalion Energy και Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων αποφοίτων του Institut Francais du Petrole συνέχισε την συζήτηση τονίζοντας πως για να μπει κανείς στον χώρο της ενέργειας,όπου τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σπάσιμο των καθετοποιημένων επιχειρήσεων, χρειάζονται πολλαπλές δεξιότητες λόγω συχνών εναλλαγών στις θέσεις εργασίας που μπορεί να κάνει κάποιος που ασχολείται με τον συγκεκριμένο τομέα.
Επομένως, σύμφωνα με αυτά που ειπώθηκαν, το συμπέρασμα μπορεί να συνοψιστεί στο γεγονός ότι οι “οριζόντιες δεξιότητες” (soft skills) φαίνεται να είναι στην κορυφή της λίστας με τις δεξιότητες που απαιτούν τα επαγγέλματα τους μέλλοντος. Η κοινωνικότητα, η συνεργατικότητα, η ομαδικότητα, η αυτοπεποίθηση, η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία, η θετική στάση και σκέψη, η οργάνωση και η διαχείριση άγχους και πίεσης είναι μερικές από αυτές.
Πώς όμως κάποιος και οι ιδιαίτερα οι νέοι που μπαίνουν τώρα στη αγορά εργασίας και έχουν ελάχιστη ή πολλές φορές καθόλου εργασιακή εμπειρία, μπορούν να παρουσιάσουν και να επιχειρηματολογήσουν ότι έχουν κάποιες από αυτές τις οριζόντιες δεξιότητες;